ΚΑΛΛΙΕΡΓΩΝΤΑΣ ΚΟΥΝΟΥΠΙΔΙ

Το κουνουπίδι Brassica oleracea var. botrytis) ανήκει στην οικογένεια των Σταυρανθών Brassicaceae, στην οποία κατατάσσονται πολλά γνωστά μας λαχανικά όπως το μαρούλι, μπρόκολο, λάχανο, ραπανάκι. Καλλιεργείται κυρίως για την ανθοκεφαλή του. Μέχρι και το 1700 ήταν σχεδόν ένα άγνωστο φυτό.

Κατάγεται από την Ευρώπη, την Μεσόγειο και την Ασία.Στην Ελλάδα ήταν γνωστό από τους αρχαίους χρόνους. Καλλιεργείται τη χειμερινή περίοδο κυρίως σε Εύβοια, Αττική, Μεσσηνία, Κέρκυρα και Αρκαδία.

Είναι ποώδες φυτό, διετές που καλλιεργείται σαν ετήσιο. Αποτελείται από την ανθοκεφαλή με διάμετρο 25-30 cm , είναι μια άσπρη ή άσπρο κίτρινη μάζα από εύχυμο ιστό με σχήμα σφαιρικό, όπου περιβάλλεται από μερικά φύλλα. Τα φύλλα, είναι επιμήκη, πλατιά και σαρκώδη. Τα εσωτερικά φύλλα τυλίγουν την ανθοκεφαλή με σκοπό να την προστατέψουν από διάφορους εξωτερικούς παράγοντες, όπως βροχή, χώμα και έντομα, τόσο στα πρώτα ευαίσθητα στάδια ανάπτυξης του φυτού, αλλά και μετά Το κουνουπίδι σχηματίζει ανθοκεφαλή τον ίδιο χρόνο μετά την σπορά και την μεταφύτευση του και αφού υποστεί τις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα.

Τα κουνουπίδια τα χωρίζουμε σε δύο κατηγορίες:

Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι οι λευκές ποικιλίες έχουν λιγότερα θρεπτικά συστατικά από ότι οι ποικιλίες κουνουπιδιών με σκούρο χρώμα. Για να αναπτυχθούν οι ανθοκεφαλές με ολοκληρωμένο μέγεθος χρειάζεται σχετικά δροσερός καιρός. Αν θέλουμε να έχουμε κουνουπίδια κατά την θερινή περίοδο, η καλλιέργεια θα πρέπει να γίνεται σε υψόμετρο άνω των 600m.



Φροντίδα

Είναι ευαίσθητο στον ήλιο αλλά και σε πολλές βροχές. Η δυσμενής επίδραση του ήλιου και της βροχής μειώνεται κατά πολύ αν μια με δύο βδομάδες πριν την συγκομιδή δέσουμε τα φύλλα πάνω από τις ανθοκεφαλές. Επίσης δεν αντέχει σε θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν. Μπορεί όμως κα να μην υποστεί καμιά ζημία από τον παγετό, όταν τα φύλλα του είναι κλειστά.
Οι πρώιμες ποικιλίες σπέρνονται Φεβρουάριο - Μάρτιο, οι Μεσοπρώιμες Απρίλιο – Μάιο, οι φθινοπωρινές τον Ιούλιο και οι χειμωνιάτικες τον Αύγουστο – Σεπτέμβριο, για να δώσουν ανθοκεφαλές την επόμενη άνοιξη.

Λίπανση

Το κουνουπίδι χρειάζεται βασική λίπανση με μικτό λίπασμα. Όταν υπάρχει έλλειψη μόλυβδου, τα φύλλα γίνονται στενά με ακανόνιστο σχήμα.
Το πότισμα θα πρέπει να γίνεται κάθε βδομάδα, το καλοκαίρι.

Συγκομιδή και Αποθήκευση

Οι ανθοκεφαλές κάτω από καλές συνθήκες θερμοκρασίας, συγκομίζονται 12- 18 βδομάδες μετά την μεταφύτευση, όταν έχουν αποκτήσει το κανονικό τους μέγεθος. Η ανθοκεφαλή κόβεται μαζί με 3 - 4 φύλλα καλύψεως. Οι ανθοκεφαλές μεταφέρονται μέσα σε πλαστικές σακουλές ή σε ειδικά καλάθια.
Αν για κάποιο λόγω καθυστέρηση η συγκομιδή, οι κεφαλές κιτρινίζουν ή παίρνουν χρώμα καφέ. Τα κουνουπίδια συντηρούνται καλύτερα σε σακουλάκια που φέρουν οπές για αερισμό. Οι καλές ανθοκεφαλές είναι σφικτές με άσπρα ή ελαφρά άσπρο κίτρινο χρώμα και σκεπασμένες με πράσινα ζωηρά φύλλα

Για την Υγεία

Θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά λαχανικά που δεν πρέπει να λείπει ποτέ από τη διατροφή μας. Είναι πολύ πλούσιο σε βιταμίνη C αλλά και σε A, κάλιο, φώσφορο, ασβέστιο και νερό. Τα συστατικά που περιέχει βοηθούν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και στην πρόληψη πολλών μορφών καρκίνου. Επιπλέον, περιέχει φολικό οξύ που φαίνεται ότι προστατεύει από καρδιακά και άλλα νοσήματα.
Επίσης είναι ιδανικό για όσους θέλουν να χάσουν βάρος, καθώς δεν περιέχει λίπος και έχει λίγες θερμίδες. Επίσης, η χαμηλή περιεκτικότητά του σε υδατάνθρακες, το κάνει ένα καλό υποκατάστατο της πατάτας. Το κουνουπίδι όπως προαναφέραμε αποτελεί μια σημαντική αντικαρκινική τροφή, με πολλές αντικαρκινικές ιδιότητες. Η ανάμειξή του με το σάλιο, δημιουργεί ισοθειοκυανίνη, που είναι χρήσιμη για την ενεργοποίηση των ηπατικών ενζύμων, τα οποία με τη σειρά τους βοηθούν στην αποτοξίνωση των χημικών ουσιών και αυτών που δημιουργούν τον καρκίνο. Η ισοθειοκυανίνη μαζί με μια άλλη χημική ουσία που ονομάζεται σουλφοραφάνη, εμποδίζει επίσης τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων.
Ο κίνδυνος εκδήλωσης διαφόρων μορφών καρκίνου, όπως του στήθους, του πνεύμονα, του ήπατος, του προστάτη, του παχέος εντέρου και του παγκρέατος μειώνεται.



Μια άλλη φυτοχημική ουσία που βρίσκεται στο κουνουπίδι είναι οι ινδόλες και συγκεκριμένα η ινδόλη-3-καρβινόλη που βοηθά στη μεταβολή των επιπέδων οιστρογόνων στο μεταβολισμό και στη ρύθμιση των επιπέδων των οιστρογόνων για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού και του καρκίνου του προστάτη.

Το σωστό μαγείρεμα

Το κουνουπίδι έχει γλυκιά, γαλατώδη γεύση. Το να μαγειρεύουμε σωστά το κουνουπίδι είναι σημαντικό προκειμένου να επωφεληθούμε στο μέγιστο από αυτό. Καλύτερος τρόπος κατανάλωσης του κουνουπιδιού είναι ωμό ή βρασμένο και όχι τηγανισμένο διότι χάνει το μεγαλύτερο μέρος της βιταμίνης C.
Το κουνουπίδι έχει την τάση να αναδύει μια ιδιάζουσα οσμή θείου όταν θερμαίνεται και μάλιστα, όσο πιο πολύ μαγειρεύεται, τόσο πιο έντονη είναι η οσμή αυτή.
Για να την αποφύγετε ελαχιστοποιήστε το χρόνο μαγειρέματος και ταυτόχρονα εμποδίστε την απώλεια των θρεπτικών συστατικών του. Μια σημαντική συμβουλή για όσους υποφέρουν από προβλήματα με το θυρεοειδή, είναι ότι θα πρέπει να έχουν κατά νου το γεγονός ότι το κουνουπίδι περιέχει βρογχοκηλογόνα, που επηρεάζουν τις λειτουργίες του θυρεοειδή αδένα και δεν πρέπει να καταναλώνεται ωμό. Το μαγείρεμά του θα βοηθήσει να απενεργοποιήσετε αυτές τις ουσίες.