ΒΡΟΥΒΕΣ
Οι βρούβες είναι από τα πιο κοινά και δημοφιλή άγρια χόρτα στην Ελλάδα. Φυτρώνουν παντού και επειδή δεν έχει νόημα να καλλιεργηθούν όπως οι ζοχοί, συλλέγονται και πουλιούνται στις λαϊκές αγορές σαν άγρια χόρτα. Τα συναντάμε με διάφορα ονόματα όπως αγριόβρουβα, ραπανόβρουβα, λαψανόβρουβα, σκυλόβρουβα, γλυκόβρουβα, μαυρόβρουβα.
Ανήκει στην οικογένεια των Σταυρανθών ή Κραμβοειδών. Τα γένη σινάπι (Sinapis), σισύμβριo (Sisymbrium) και ερύσιμο ή αγριοκάρδαμο (Erysimum). Στο γένος σινάπι περιλαμβάνονται τρία υποείδη. Το κοινό σινάπι ή άσπρη βρούβα (Sinapis alba), τη μαύρη βρούβα (Sinapis nigra) και την άγρια βρούβα (Sinapis arvensis). Η διαφορά τους βρίσκεται στο χρώμα των νευρώσεων που έχουν τα φύλλα τους, στο αρχικό στάδιο βλάστησης όταν σχηματίζουν ροζέτα. Συγγενές με το σινάπι είναι και τα μπρόκολο, κουνουπίδι, λάχανο κ.ά.
Τις βρούβες τις βρίσκουμε σε γόνιμα χωράφια, χέρσα και εγκαταλειμμένα χωράφια, υποβαθμισμένα και μπαζωμένα εδάφη, σκουπιδότοπους, ερειπωμένους τοίχους, αλλά και σαν ζιζάνια στους σιταγρούς. Είναι γνωστό από την εποχή του Ιπποκράτη. Στο μεσαίωνα το χρησιμοποιούσαν ως συντηρητικό των τροφών, γιατί σταματά τη δράση των μικροοργανισμών. Το ‘’ερύσιμον’’ που αναφέρει ο Θεόφραστος από τη Λέσβο, θεμελιωτής της βοτανικής, το πιθανότερο είναι ότι περιγράφει τη κοινή βρούβα, που φυτρώνει ακόμα και στα οικοδομικά μπάζα. Ευδοκιμούν σε ηλιόλουστα, ασβεστώδη εδάφη και όπου βρέχει ελάχιστα.
Είναι μονοετή, ποώδη φυτά. Έχουν ζωηρά κίτρινα άνθη, που σχηματίζουν ταξιανθίες και τα φύλλα είναι μετρίου μεγέθους που εναλλάσσονται. Ανθίζουν από το Μάρτιο μέχρι και τον Οκτώβριο.
Σπόροι
Τα είδη S. alba, S. nigra και S. juncea καλλιεργούνται στην Ουγγαρία, Γαλλία, Βρετανία, Καναδά και Η.Π.Α για τα καυτερά τους σπόρια από τα οποία παρασκευάζεται το γνωστό καρύκευμα της μουστάρδα.
Οι σπόροι αυτοί περιέχουν φυτικά έλαια και ένα ισχυρό υδρολυτικό ένζυμο που ονομάζεται μυροσίνη. Όταν ξεραθούν, κονιοποιηθούν και ανακατευτούν με νερό, τότε γίνεται μια χημική αντίδραση, η οποία δίνει ένα έλαιο (αλλυλοσιναπέλαιο) που έχει οσμή ερεθιστική και γεύση καυτερή και στυφή. Από τη λευκή βρούβα παρασκευάζεται η λευκή μουστάρδα, από τη μαύρη βρούβα η μαύρη μουστάρδα, ενώ η καφετιά παρασκευάζεται από το είδος Brasica juinca.
Μια παραλλαγή του είδους ‘’λευκή βρούβα’’, που είναι γνωστή ως ‘’βρουβολάψανο’’, είναι αυτοφυής στην Ελλάδα. Οι καρποί του είναι αγκαθωτοί, τα σπόρια του κίτρινα και το έλαιο των σπόρων του χρησιμοποιείται ως φωτιστικό καύσιμο.
Στην κουζίνα
Οι βρούβες, τρώγονται τα φύλλα σε βραστή σαλάτα με ελαιόλαδο και λεμόνι. Πολύ νόστιμα και τρυφερά είναι τα ανθοφόρα βλαστάρια τους που κόβονται μαζί με τα μπουμπούκια νωρίς την άνοιξη. Γενικά, οι βρούβες δίνουν μια κάπως βαριά μυρωδιά, παρόμοια με του μπρόκολου. Αποδίδουν μία ελαφρώς καυστική γεύση, πικρή, που παντρεύεται με την γεύση του λαδιού και πηγαίνει άριστα με τα ψάρια.
Στην υγεία
Όλες οι βρούβες έχουν φαρμακευτικές ιδιότητες και η βρώση τους θεωρείται καθαρτική, αποτοξινωτική, τονωτική με ευεργετικά αποτελέσματα στο κυκλοφοριακό και τη καρδιά. Από την αρχαιότητα οι σπόροι του σιναπιού πιστεύεται ότι έχουν διεγερτικές ικανότητες.
Οι σπόροι της μαύρης βρούβας χρησιμοποιούνται για παραγωγή φαρμάκων. Η μαύρη βρούβα χρησιμοποιείται στη φαρμακοποιία. Το άσπρο σινάπι έχει διεγερτική επίδραση σε όλες τις λειτουργίες του οργανισμού και δίνει μια αίσθηση ευεξίας ενώ με το μαύρο κάποιοι κάνουν "σιναπισμούς" (χτυπώντας σπόρους και τοποθετώντας τον πολτό εξωτερικά) για να δημιουργήσουν τοπική υπεραιμία. Το σινάπι ή βρούβα, έχει πάρα πολλές θεραπευτικές ιδιότητες, χρησιμοποιείται ως αφέψημα, ζωμός, αλεύρι, λάδι (σιναπόλαδο), έγχυμα, κατάπλασμα κ.ά. Πρέπει να αποφεύγεται η χρήση του σκέτου σιναπόσπορου γιατί είναι πολύ καυστικός, όπως και του αδιάλυτου σιναπόλαδου στο δέρμα γιατί προκαλεί εγκαύματα. Καλό θα είναι οι υπερτασικοί να αποφεύγουν το σινάπι.
Ιστοσελίδα για την βιβλιογραφία:
http://envifriends.blogspot.gr
www.cretan-nutrition.gr
Ανήκει στην οικογένεια των Σταυρανθών ή Κραμβοειδών. Τα γένη σινάπι (Sinapis), σισύμβριo (Sisymbrium) και ερύσιμο ή αγριοκάρδαμο (Erysimum). Στο γένος σινάπι περιλαμβάνονται τρία υποείδη. Το κοινό σινάπι ή άσπρη βρούβα (Sinapis alba), τη μαύρη βρούβα (Sinapis nigra) και την άγρια βρούβα (Sinapis arvensis). Η διαφορά τους βρίσκεται στο χρώμα των νευρώσεων που έχουν τα φύλλα τους, στο αρχικό στάδιο βλάστησης όταν σχηματίζουν ροζέτα. Συγγενές με το σινάπι είναι και τα μπρόκολο, κουνουπίδι, λάχανο κ.ά.
Τις βρούβες τις βρίσκουμε σε γόνιμα χωράφια, χέρσα και εγκαταλειμμένα χωράφια, υποβαθμισμένα και μπαζωμένα εδάφη, σκουπιδότοπους, ερειπωμένους τοίχους, αλλά και σαν ζιζάνια στους σιταγρούς. Είναι γνωστό από την εποχή του Ιπποκράτη. Στο μεσαίωνα το χρησιμοποιούσαν ως συντηρητικό των τροφών, γιατί σταματά τη δράση των μικροοργανισμών. Το ‘’ερύσιμον’’ που αναφέρει ο Θεόφραστος από τη Λέσβο, θεμελιωτής της βοτανικής, το πιθανότερο είναι ότι περιγράφει τη κοινή βρούβα, που φυτρώνει ακόμα και στα οικοδομικά μπάζα. Ευδοκιμούν σε ηλιόλουστα, ασβεστώδη εδάφη και όπου βρέχει ελάχιστα.
Είναι μονοετή, ποώδη φυτά. Έχουν ζωηρά κίτρινα άνθη, που σχηματίζουν ταξιανθίες και τα φύλλα είναι μετρίου μεγέθους που εναλλάσσονται. Ανθίζουν από το Μάρτιο μέχρι και τον Οκτώβριο.
Σπόροι
Τα είδη S. alba, S. nigra και S. juncea καλλιεργούνται στην Ουγγαρία, Γαλλία, Βρετανία, Καναδά και Η.Π.Α για τα καυτερά τους σπόρια από τα οποία παρασκευάζεται το γνωστό καρύκευμα της μουστάρδα.
Οι σπόροι αυτοί περιέχουν φυτικά έλαια και ένα ισχυρό υδρολυτικό ένζυμο που ονομάζεται μυροσίνη. Όταν ξεραθούν, κονιοποιηθούν και ανακατευτούν με νερό, τότε γίνεται μια χημική αντίδραση, η οποία δίνει ένα έλαιο (αλλυλοσιναπέλαιο) που έχει οσμή ερεθιστική και γεύση καυτερή και στυφή. Από τη λευκή βρούβα παρασκευάζεται η λευκή μουστάρδα, από τη μαύρη βρούβα η μαύρη μουστάρδα, ενώ η καφετιά παρασκευάζεται από το είδος Brasica juinca.
Μια παραλλαγή του είδους ‘’λευκή βρούβα’’, που είναι γνωστή ως ‘’βρουβολάψανο’’, είναι αυτοφυής στην Ελλάδα. Οι καρποί του είναι αγκαθωτοί, τα σπόρια του κίτρινα και το έλαιο των σπόρων του χρησιμοποιείται ως φωτιστικό καύσιμο.
Στην κουζίνα
Οι βρούβες, τρώγονται τα φύλλα σε βραστή σαλάτα με ελαιόλαδο και λεμόνι. Πολύ νόστιμα και τρυφερά είναι τα ανθοφόρα βλαστάρια τους που κόβονται μαζί με τα μπουμπούκια νωρίς την άνοιξη. Γενικά, οι βρούβες δίνουν μια κάπως βαριά μυρωδιά, παρόμοια με του μπρόκολου. Αποδίδουν μία ελαφρώς καυστική γεύση, πικρή, που παντρεύεται με την γεύση του λαδιού και πηγαίνει άριστα με τα ψάρια.
Στην υγεία
Όλες οι βρούβες έχουν φαρμακευτικές ιδιότητες και η βρώση τους θεωρείται καθαρτική, αποτοξινωτική, τονωτική με ευεργετικά αποτελέσματα στο κυκλοφοριακό και τη καρδιά. Από την αρχαιότητα οι σπόροι του σιναπιού πιστεύεται ότι έχουν διεγερτικές ικανότητες.
Οι σπόροι της μαύρης βρούβας χρησιμοποιούνται για παραγωγή φαρμάκων. Η μαύρη βρούβα χρησιμοποιείται στη φαρμακοποιία. Το άσπρο σινάπι έχει διεγερτική επίδραση σε όλες τις λειτουργίες του οργανισμού και δίνει μια αίσθηση ευεξίας ενώ με το μαύρο κάποιοι κάνουν "σιναπισμούς" (χτυπώντας σπόρους και τοποθετώντας τον πολτό εξωτερικά) για να δημιουργήσουν τοπική υπεραιμία. Το σινάπι ή βρούβα, έχει πάρα πολλές θεραπευτικές ιδιότητες, χρησιμοποιείται ως αφέψημα, ζωμός, αλεύρι, λάδι (σιναπόλαδο), έγχυμα, κατάπλασμα κ.ά. Πρέπει να αποφεύγεται η χρήση του σκέτου σιναπόσπορου γιατί είναι πολύ καυστικός, όπως και του αδιάλυτου σιναπόλαδου στο δέρμα γιατί προκαλεί εγκαύματα. Καλό θα είναι οι υπερτασικοί να αποφεύγουν το σινάπι.
Ιστοσελίδα για την βιβλιογραφία:
http://envifriends.blogspot.gr
www.cretan-nutrition.gr