ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΑΡΟΥΛΙΟΥ

14 Ιανουαρίου, 2018
Τα μαρούλια ανήκουν στην οικογένεια των συνθέτων Compositae. Είναι ετήσιο φυτό, με πασσαλώδη ρίζα 30 – 60cm. Τα φύλλα του φυτρώνουν απο ένα κοντό κύριο άξονα που είναι ασπροπράσινου χρώματος εως και βαθύ πράσινο.Είναι λεία, κατσαρά ή στρογγυλα και καλύπτονται με κηρώδη ουσίαα. Τα άνθη του αυτογονιμοποιούνται κατα ένα μεγάλο ποσοστό.



Ποικιλίες

Υπάρχουν τρείς ποικιλίες μαρουλιών που καλλιεργούνται σήμερα, ανάλογα με τη μορφή και τη διάταξη των φύλλων τους στον κοντό βλαστό και το σχηματισμό ή απουσία κεφαλής

Φυλλώδη τύπο (Crisp head, Iceberg ή Curly) Lactuca sativa L. var. capitata D.C. Με λίγο σγουρά φύλλά, καθώς και τα κοινά μαρούλια και τα αντιδομάρουλα με πολύ κυματοειδή σχιστά φύλλα. Τα φύλλα σχηματίζονται σαν ρόδα και δεν έχουν κεφαλή. Φύονται κατά δεκάδες και ανανεώνονται όταν τα πρώτα φύλλα κοπούν. Είναι κατσαρά ή μοιάζουν με της βελανιδιάς. Το χρώμα τους είναι πράσινο , ανοιχτό πράσινο ή και κόκκινο.

Κεφαλώδη τύπο (Capitata ) ανήκουν οι ποικιλίες με κόκκινα κλειστά , με ρόδινη κυματοειδή και πολύ τρυφερά, παχιά, μαλακά φύλλα που σχηματίζουν μία συμπαγή κεφαλή. Μαρουλια των τεσσάρων εποχών, με στρογγυλές μικρές και λίγο πλατιές κεφαλές και τα κρέπια, καθώς και οι ξένες ποικιλίες Plenow, Trocandero


Ρωμάνα τύπο, ανήκουν οι ποικιλίες με λεία σκληρά και ανορθωμένα φύλλα που σχηματίζουν ψηλή κεφαλή. Μαρούλια Κωνσταντινουπόλεως με μακριά βαθυπράσινα φύλλα , πατησιώτικα Ρωμάνα και τα μαύρα Ρωμάνα με κοκκινόμαυρα φύλλα , όπως επίσης και τα Paris white και Dark green.

Ευδοκιμεί σε δροσερές θερμοκρασίες. Στην Ελλάδα καλλιεργείται απο το Φθινόπωρο μέχρι την Άνοιξη,ενώ στην Ευρώπη καλλιεργείται και το καλοκαίρι. Απαιτεί εδάφη πολύ γόνιμα αμμοπηλώδη χώματα, πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία, με καλή αποστράγγιση και πλούσια σε οργανική ουσία. Τα ελαφρά αμμώδη εδάφη προτιμώνται για πρώιμη παραγωγή. Το άριστο pH κυμαίνεται μεταξύ 5,5 και 7,0.

ω

Το μαρούλι δεν ανέχεται τα εδάφη με μεγάλες συγκεντρώσεις αλάτων, γιατί προκαλούν καθυστέρηση στην ανάπτυξη του φυτού και υποβάθμιση της ποιότητας των φύλλων του . Το μαρούλι είναι φυτό ψυχρής εποχής και αναπτύσσεται ικανοποιητικά σε χαμηλές θερμοκρασίες (μπορεί να αντέξει έως -5 °C). Οι άριστες θερμοκρασίες τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας όσο και κατά τη διάρκεια της νύχτας ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο του μαρουλιού και την ποικιλία, την ηλικία του φυτού, την εποχή, την ένταση του φωτισμού και το επίπεδο CO2.



Γενικά, συνιστάται η θερμοκρασία κατά την διάρκεια της νύχτας να κυμαίνεται από 5-7°C χαμηλότερα από την αντίστοιχη θερμοκρασία της ημέρας και η θερμοκρασία στο σπορείο που τα φυτά είναι μικρά, να κυμαίνεται μεταξύ 2-3°C υψηλότερα από τη θερμοκρασία στον κύριο χώρο ανάπτυξης της καλλιέργειας που τα φυτά είναι μεγαλύτερα. Η άριστη θερμοκρασία για την βλάστηση των σπόρων είναι μεταξύ 15-21°C.
Για τρυφερές και σφικτές κεφαλές χρειάζεται καλό φωτισμό. Στην Ελλάδα, ο φωτισμός δεν αποτελεί περιοριστικό παράγοντα ανάπτυξης του μαρουλιού λόγω της μεγάλης ηλιοφάνειας κατά τη διάρκεια του χρόνου. Το μαρούλι αναπτύσσει θυσσανώδες επιφανειακό ριζικό σύστημα. Για το λόγο αυτό είναι προτιμότερο να ποτίζεται ελαφρά πολλές φορές παρά μία φορά και βαθιά.



Σπορά

Η σπορά θα πρέπει να γίνεται αραιή για να μη παρουσιάζονται σήψεις στο σπορείο. Αν τα φυτά φυτρώσουν πυκνά, αραιώνονται όταν αποκτήσουν δυο πραγματικά φύλλα.
Τα πάρα πολύ ώριμα φυτά χρειάζονται 15 -20 μέρες μετά τη σπορά για να μεταφυτευτούν. Στην Βόρεια Ελλάδα τα μαρούλια τύπου Ρωμάνα σπέρνονται Νοέμβριο – Δεκέμβριο. Για την σγουρή σαλάτα ή τα φυλλώδη μαρουλάκια γίνονται διαδοχικές σπορές. Η σπορά μπορεί να γίνει και απευθείας στο χώμα.



Συγκομιδή

Τα φυλλώδη μαρούλια μαζεύονται μόλις μεγαλώσουν τα φύλλα τους. Αν παραμεγαλώσουν γίνονται σκληρά και πικρά. Τα κεφαλωτά πρέπει να συγκομισθούν πριν να αναπτυχθεί το ανθικό στέλεχος. Τα μαρούλια κόβονται με μαχαίρι λίγο πιο πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Δεν κόβονται υγρά γιατί σχίζονται τα φύλλα τους. Τα λασπωμένα και άρρωστα φύλλα απομακρύνονται αμέσως. Μπορούν να διατηρηθούν σε 0 ° C μέχρι 3 ή 4 εβδομάδες.