ΦΑΓΩΣΙΜΑ ΧΟΡΤΑ

13 Απριλίου, 2018
Με τον όρο χόρτα εννοούμε τα ποώδη φυτά τα οποία είτε βρίσκονται αυτοφυή στη φύση και τα χαρακτηρίζουμε ως άγρια είτε καλλιεργούνται σε εκτάσεις από τον άνθρωπο, κάποια τρώγονται από τα ζώα και υπάρχουν και κάποια είδη που τρώγονται από τον άνθρωπο και γενικά χρησιμοποιούνται στη μαγειρική.
Τα αυτοφυή χόρτα διαθέτουν σπόρους με τους οποίους και πολλαπλασιάζονται καθώς μεταφέρονται με τον αέρα, το τρίχωμα των ζώων, τα πουλιά, τα θηλαστικά, το νερό των ποταμιών και ανάλογα με το τύπο του εδάφους, και το κλίμα που επικρατεί ευδοκιμούν κυρίως σε πετρώδη εδάφη.

Η συλλογή τους πρέπει να γίνεται από έμπειρα άτομα καθώς υπάρχει κίνδυνος αφού κάποια είναι δηλητηριώδη και δεν αναγνωρίζονται εύκολα. Συνήθως τα φαγώσιμα χόρτα ξεχωρίζουν από το φύλλωμα, το σχήμα και το χρώμα τους τα οποία βέβαια χαρακτηριστικά τους διαφέρουν ανάλογα με τη περιοχή , το υψόμετρο και την έκθεση τους στο φως του ήλιου , και από το γαλακτώδη χυμό που περιέχουν. Η συλλογή των άγριων χόρτων γίνεται το φθινόπωρο όπου μαζεύονται οι ρίζες, οι βολβοί, και τα πράσινα μέρη, το χειμώνα και τέλος την άνοιξη όπου κυρίως συλλέγονται οι βλαστοί και τα άνθη. Όταν μαζεύονται δε πρέπει να παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα σε πλαστικές σακούλες γιατί κιτρινίζουν.

Κάποια είδη άγριων χόρτων που τρώγονται είναι
  • αγριαγκινάρα όπου προτιμούνται τα φύλλα, οι βλαστοί και τα κεφάλια αγριόζοχος που τον βρίσκουμε σχεδόν σε ολόκληρη την Ελλάδα και συλλέγεται το φθινόπωρο
 
  • αντράκλα που βοηθάει στη καρδιά και έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C
 
  • βλίτα τα οποία θεωρούνται και ζιζάνια και μαζεύονται το φθινόπωρο ραπανίδα που συλλέγεται από το φθινόπωρο μέχρι και την άνοιξη
  • ζoχός που μαζεύεται από το φθινόπωρο μέχρι και την άνοιξη και περιέχει γαλακτώδη χυμό
  • καλέντουλα από την οποία μαζεύονται τα άνθη και τα πέταλα
  • περδικονύχι που μαζεύεται από το χειμώνα μέχρι και την άνοιξη πριν ανθίσει
  • ταραξάκος που φυτρώνει σε ακαλλιέργητα χωράφια και έχει φαρμακευτικές ιδιότητες για το ήπαρ και τις δερματίτιδες
  • βρούβες από τις οποίες μαζεύονται τα βλαστάρια τους την άνοιξη
  • μάραθο που μαζεύεται από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Ιούνιο πριν ανθίσει και το συναντούμαι και σαν καλλιεργούμενο είδος μέσα στους λαχανόκηπους
  • τσουκνίδα που συλλέγεται από το χειμώνα μέχρι και την άνοιξη και είναι αντίδοτο για την αναιμία καθώς είναι πλούσια και σε σίδηρο
  • σπαράγγι το οποίο καλλιεργείται κιόλας και έχει καθαρτικές ιδιότητες
  • σταμναγκάθι το οποίο καλλιεργείται και κυρίως το συναντάμε στη Κρήτη
  • βολβοί που συλλέγονται από το Φεβρουάριο μέχρι και το Μάρτιο και χρησιμοποιούνται στις σαλάτες.

Στην ελληνική κουζίνα η ύπαρξη τους είναι αρκετά σημαντική ήδη από τα χρόνια του πολέμου καθώς έχουν πολύ μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνες, μαγνήσιο, κάλιο, πολυφαινόλες, νάτριο, προβιταμίνες και συμμετέχουν στην αντιοξειδωτική ικανότητα του οργανισμού αφού δεν έχουν καθόλου λίπος.
Κάποια βέβαια είδη άγριων χόρτων εκτός του ότι αποτελούν υγιεινή διατροφή για τον άνθρωπο έχουν και κάποιες φαρμακευτικές ιδιότητες, καθώς είναι καλά για το συκώτι και τα νεφρά καθαρίζουν το αίμα και βοηθούν στη σωστή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.