ΒΙΓΚΑ

23 Σεπτεμβρίου, 2015
Catharantus roseus-Apocynaceae
Vinca, Madagascar periwinkle
 
Η Βίγκα είναι γένος αγγειόσπερμωνδικότυλων φυτών που ανήκει στην οικογένεια Apocynaceae.
Περιλαμβάνει 12 είδη πολυετών ποωδών φυτών, ιθαγενή της Ευρώπης, τηςΒόρειας Αφρικής και της Δυτικής Ασίας, γνωστά κυρίως για το ιδιαίτερο κυανοειδές χρώμα των ανθέων και την καμπυλωτή γραμμή των πετάλων.
 
Ένα από τα φυτά, που χρησιμοποιούνται στη χώρα μας αντιστρόφως ανάλογα των πολλών δυνατοτήτων, που προσφέρουν οιδιάφορες ποικιλίες της. Καλλιεργείται εκατοντάδες χρόνια σαν καλλωπιστικό. Το άγριο φυτό έχει ροζ άνθη με κόκκινο κέντρο.
Σήμερα όμωςέχουν δημιουργηθεί ποικιλίες με δεκάδες χρώματα καθώς και υδρόβια (C. hybrida).

Οι περισσότερες ποικιλίες είναιμέσης ανάπτυξης, με μονά άνθη, που ορισμένες φέρουν «μάτι» διαφορετικού χρωματισμού, ανάλογα με την ποικιλία. Τα φύλλα της είναι ωοειδή, βαθυπράσινα, λεία και γυαλιστερά, με χαρακτηριστική την κεντρική νεύρωση.
 
Τύπος
Πολυετές, πουλόγω της ευαισθησίας του στο ψύχος, χρησιμοποιείται σαν απαλό ετήσιο.


Διαστάσεις
Το ύψος των φυτώνκυμαίνεται από 30 έως 60cm ανάλογα την ποικιλία. Οι περισσότερες έχουν σφαιρική ανάπτυξη, ενώ υπάρχουν ποικιλίες με πλάτος το μισόπερίπου  του ύψους.

Περίοδος άνθισης
Τα άνθη της είναι συνήθως απλά με πέντε επίπεδα πέταλα. Φυτό μεπλούσια και μεγάλης διάρκειας ανθοφορία, που αρχίζει την άνοιξη και τελειώνει τον Οκτώβριο.

Χρώμα ανθέων
Όλες οι αποχρώσεις από το άσπρο έως το πορφυρό με διαφορετικού χρώματος «μάτι»ή μονόχρωμες.
 
Πλεονεκτήματα
Ο μεγάλος αριθμός ποικιλιών σε ύψη, χρώματα και προσαρμογή σε διαφορετικές συνθήκες ηλιακής έντασης. Το σχήμα, η παρατεταμένη ανθοφορία και το γεγονός πως δεν απαιτεί ιδιαίτερες φροντίδες, είναι από τα βασικά της πλεονεκτήματα.
 
Μειονεκτήματα
Είναι ετήσιο φυτό.




Χρήσεις

Στη χώρα μας τη χρησιμοποιούμε σαν γλαστρικό, που αναμφίβολα είναι από τις ενδιαφέρουσες χρήσεις της. Είναι όμως κατάλληλη για παρτέριαείτε μόνη της είτε σε συνδυασμό με άλλα φυτά καλοκαιριού. Η συμπαγής της ανάπτυξη την καθιστά κατάλληλη για μπορντούρες, πουσυνήθως δημιουργούνται με φύτευση σε μονή σειρά. Στους ανθώνες χρησιμοποιείται συνήθως στην δεύτερη σειρά ανάλογα φυσικά και με τα άλλα χρησιμοποιούμενα φυτά. Όπως αναφέρθηκε είναι κατάλληλο φυτό για φυτοδοχεία. Χρησιμοποιούνται στην δημιουργία χλοοταπήτων για την κάλυψη εδαφών και ανέχονται την σκιά των δέντρων και των θάμνων.

Αποστάσεις φύτευσης
Μεταφυτεύεται μετά τον κίνδυνο παγετών σε αποστάσεις 25-35cm ανάλογα με τις διαστάσεις της ποικιλίας, με πιο συνηθισμένη απόσταση αυτή των 30cm.

Καλλωπιστική αξία
Οφείλεται στα άνθη της, τη μεγάλη διάρκεια της ανθοφορίας αλλά και στο ωραίο φύλλωμα.

Ποικιλίες
Υπάρχουν πάρα πολλές ποικιλίες με ρόδινα, λευκά, κόκκινα ή ανάμικτα άνθη αλλά και με άνθη ρόδινα με βαθυκόκκινο κέντρο ή λευκά με κόκκινο κέντρο. Επίσης υπάρχουν ποικιλίες με θαμνώδη, ζωηρή βλάστηση ύψους 40 - 50cm, με συμπαγή εμφάνιση 20 - 40cm και με χαμηλή ανάπτυξη, πολύ συμπαγή 10 - 15cm.

Πιο κοινά είδη είναι 
  • "V.major" είναι φυτό με έρπον ρίζωμα, μεγάλα καρδιόσχημα φύλλα με τριχωτές παρυφές και μεγάλα άνθη με ζωηρό μπλε χρώμα. Προτιμούν θαμνώδεις σκιερούς και υγρούς τόπους.
  • "V.minor" είναι αυτοφυές στην Ελλάδα. Το βρίσκουμε σε σκιερούς θαμνώδεις ή δενδρώδεις δροσερούς τόπους, με ελλειπτικά δερματώδη άτριχα φύλλα και άνθη με βαθύ μπλε χρώμα.
  • "V.rosea" ιθαγενές της Μαδαγασκάρης με ροζ κυρίως, αλλά και άσπρα άνθη.
  • "V.herbacea" το βρίσκουμε στην Ελλάδα. Έχει φύλλα στενά τριχωτά, τα οποία έχουν αδρές παρυφές. Τι βρίσκουμε κυρίως κάτω από σκιερά μέρη και σε πυκνές συστάδες
Η βίγκα βρίσκεται συνήθως στο τέλος της άνοιξης ανθισμένη στην αγορά σαν γλαστρικό κυρίως. Νωρίτερα συναντώνται βίγκες σε μικρά γλαστράκια, κατάλληλα για μεταφύτευση στην οριστική τους θέση. Επειδή η τελευταία περίπτωση είναι σπανιότερη, γιΆ αυτό το λόγο θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα από τον ενδιαφερόμενο για την κατάλληλη παραγγελία, αν απαιτείται μεγάλος αριθμός φυτών για κηποτεχνική χρήση.
Πολλαπλασιάζεται τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου με σπόρο (450-800σπόροι/gr.). Ο σπόρος σκεπάζεται ελαφρά σε υπόστρωμα με θερμοκρασία 18-24°C. Φυτρώνει σε 3-6 ημέρες κα ανθίζει σε 8-14 εβδομάδες ανάλογα με την εποχή και την ποικιλία. Μια μεταφύτευση  σε μεγαλύτερες αποστάσεις συντελεί στο να αποκτήσουν τα φυτά καλύτερο ριζικό σύστημα. Επίσης ενδείκνυται ένα κορυφολόγημα μόλις τα φυτά φτάσουν σε ύψος 10cm για να διακλαδωθούν καλύτερα, ιδιαίτερα όταν προορίζονται για γλάστρες.
 
Χρήσιμες Πληροφορίες
 
  • Προσοχή απαιτείται στη φυταριά ώστε να μην υπάρχει περίσσσια ύδατος, γιατί προσβάλλεται από μύκητες εδάφους.
  • Μπορεί να διατηρηθεί αρκετό χρόνο σαν φυτό εσωτερικού χώρου, αλλά μόνο αντοποθετηθεί σε νότιες τοποθεσίες με έντονη ηλιοφάνεια.
  • Σε πολλές χώρες του κόσμου θεωρείται εξαιρετικό φαρμακευτικό φυτό, κατάλληλο για πολλές ασθένειες.
  • Σε πειράματα, που έγιναν στο Τμήμα Ανθοκομίας Αρχιτεκτονικής Τοπίου στην Άρτα, η βίγκα παρουσίασε καλή αντοχή σε αλατούχο περιβάλλον
 
Απαιτήσεις
Προτιμά ηλιόλουστες ή ημισκιερές τοποθεσίες, αν και έχουν δημιουργηθεί ποικιλίες, που αντέχουν σε έντονη ηλιοφάνεια και ζέστη. Εδάφη με καλή στράγγιση, μέσης έως υψηλής γονιμότητας. Προτιμά τα όξινα εδάφη. Είναι ανθεκτική στην ξηρασία.