ΜΙΑ ΛΕΜΟΝΙΑ ΣΤΟΝ ΚΗΠΟ

ΝΑΝΟΥ ΦΩΤΕΙΝΗ 12 Οκτωβρίου, 2020 Κήπος

Ένα από τα πιο γνωστά καρποφόρα δέντρα που το βρισκουμε σε κάθε σπίτι, είτε στον κήπο είτε σε γλάστρα! Το γένος Citrus (Κίτρος ή Κιτρέα) της οικογένειας Rutaceae, στο οποίο ανήκει η λεμονιά, περιλαμβάνει τα περισσότερα από τα γνωστά μας εσπεριδοειδή. Η ονομασία "λεμόνι" προέρχεται από την περσική λέξη Limu.

 

Το λεμόνι είναι καλλιεργημένο υβρίδιο που προέρχεται από άγριες ποικιλίες όπως το κίτρο και το μανταρίνι. Πιστεύεται ότι οι πρώτες λεμονιές καλλιεργήθηκαν στο οροπέδιο Ντέκαν στην κεντρική Ινδία.  Λεμονιές καλλιεργήθηκαν στη Γενοβα στα μέσα του 15ου αιώνα και εμφανίστηκαν στις Αζόρες το 1494. Πρόσφατες έρευνες έχουν επισημάνει λεμόνια στα ερείπια της Πομπηίας. Χρησιμοποιήθηκαν παλιά από το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό για την καταπολέμηση του σκορβούτου, καθώς παρείχαν μεγάλη ποσότητα βιταμίνης C.


Χαρακτηριστικά

Η λεμονιά μπορεί να μεγαλώσει μέχρι 6m σε ύψος. Τα κλαδιά του δέντρου έχουν αγκάθια και σχηματίζουν ανοιχτό στέμμα. Τα φύλλα είναι πράσινα, λαμπερά και έχουν ελλειψοειδές σχήμα. Τα άνθη είναι λευκά εξωτερικά με το εσωτερικό τους να κλίνει προς το μωβ. Tόσο ο καρπός όσο και τα άνθη υπάρχουν ταυτόχρονα.





Ο καρπός της λεμονιάς, είναι μία ωοειδής ή επιμήκης ράγα, με μαστοειδή απόληξη και κίτρινο χρώμα κατά την ωρίμανση. Ο καρπός αυτός χρησιμοποιείται κυρίως για τον χυμό του. Ο χυμός του λεμονιού περιέχει περίπου 5% κιτρικό οξύ, το οποίο δίνει στα λεμόνια τη χαρακτηριστική ξινή τους γεύση και  ph από 2 μέχρι 3.



Ποικιλίες

Καλλιεργείται ως επί των πλείστον στην Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα, Η.Π.Α., Πορτογαλία, Αργεντινή, Ινδία και στη Βραζιλία. Κύρια περιοχή καλλιέργειας στην Ελλάδα είναι η Κόρινθος. Είναι από τα πιο ευαίσθητα είδη εσπεριδοειδών τόσο στο κρύο όσο και στη κορυφοξήρα.

Ποικιλίες λεμονιάς που θα βρείτε σε ελληνικά φυτώρια είναι οι παρακάτω: Αδαμοπούλου, Βακάλου, Ζαμπετάκη, Μαγλήνη ή Μαγληνό, Χονδρολεμονιά, Eureka, Interdonato, Lisbon, Verna ή Berna κ.ά.

Μπορούμε να διαχωρίσουμε όλες τις ποικιλίες λεμονιάς σε τρεις κατηγορίες:

α) Μονόφορες: Είναι αυτές που δίνουν τη παραγωγή τους τον χειμώνα, η οποία προέρχεται από την ανθοφορία της άνοιξης.

β) Δίφορες: Είναι οι λεμονιές που δίνουν δύο παραγωγές το χρόνο, η μία το χειμώνα (περίπου το 70%) και η άλλη το επόμενο καλοκαίρι (περίπου το 30%).

γ) Πολύφορες: Είναι οι λεμονιές που δίνουν παραγωγή καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου με μέγιστη παραγωγή τον χειμώνα (περίπου το 60-70%) .

Lisbon :Πολύ παραγωγική ποικιλία. Τα δέντρα της έχουν πλούσιο φύλλωμα, πολλά αγκάθια και είναι ανθεκτικότερα στο κρύο. Έχει καρπούς μεγάλους, με λίγα σπέρματα και μεγάλη περιεκτικότητα σε χυμό.

Interdonato :Πρώιμη ιταλική ποικιλία της οποίας η συγκομιδή αρχίζει από το τέλος Αυγούστου. Είναι αρκετά παραγωγική και συνήθως χωρίς αγκάθια. Έχει καρπό με λίγα σπέρματα, κυλινδρικό, λείο και πλούσιο σε χυμό.

Eureka :Δημιουργήθηκε στην Καλιφόρνια γύρω στο 1850. Είναι ποικιλία δίφορη, λιγότερο ανθεκτική στο ψύχος, αλλά πολύ παραγωγική. Τα δέντρα της δεν έχουν αγκάθια και οι καρποί της είναι μεγάλου μεγέθους. Η συγκομιδή αρχίζει από το τέλος του χειμώνα.

Χονδρολεμονιά :Είναι δίφορη και έχει καρπούς μετρίου ή μεγάλου μεγέθους, χωρίς σπέρματα, με χονδρή γευστική φλούδα και πλούσιο χυμό.

Verna (Berna) :Τα δέντρα της είναι μεγάλα και δεν έχουν αγκάθια. Είναι ποικιλία δίφορη με καρπούς μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους, που έχουν λίγα σπέρματα και χυμό λιγότερο ξινό.

Αδαμοπούλου :Η ποικιλία αυτή είναι πολύφορη και έχει καρπό μετρίου ή μεγάλου μεγέθους, με σάρκα χωρίς σπέρματα (κουκούτσια), πλούσια σε χυμό.
 

 
 
Φροντίδα

Οι λεμονιές προτιμούν ηλιόλουστες θέσεις. Ευδοκιμούν σε όλα σχεδόν τα εδάφη, από τα αμμώδη έως τα αργιλώδη, αλλά προτιμούν τα καλά αεριζόμενα, με καλή αποστράγγιση και μη αλατούχα εδάφη. Είναι ευπαθείς στο κρύο και καταστρέφονται από τις χαμηλές θερμοκρασίες και τον παρατεταμένο παγετό. Επίσης, είναι ευαίσθητες στις συνεχής υψηλές θερμοκρασίες, όταν συνοδεύονται από χαμηλή υγρασία. Το καλύτερο έδαφος για μια λεμονιά εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη γεωγραφική περιοχή στην οποία έχει φυτευτεί.


Καλλιέργεια

Η πλέον κατάλληλη εποχή μεταφύτευσης είναι το τέλος του χειμώνα μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού. Η δευτερεύουσα εποχή είναι το φθινόπωρο. Σε ήπιες κλιματικά περιοχές δεν αποκλείεται και ο χειμώνας. Για καλοκαιρινές φυτεύσεις θα πρέπει να εξασφαλιστεί επάρκεια αρδευτικού νερού.
 
Φυτεύεται σε τέτοιο βάθος ώστε η επιφάνεια της μπάλας να βρίσκεται στο επίπεδο του εδάφους. Ακολουθεί ελαφρά συμπίεση του εδάφους, υποστύλωση και πλούσιο πότισμα. Ποτίζετε το φυτό τακτικά (1-2 φορές εβδομαδιαίως) τις πρώτες βδομάδες.
 
 


Πότισμα


Η ποσότητα του απαιτούμενου νερού εξαρτάται από τη θερμοκρασία, τους ανέμους και την υγρασία της περιοχής, από την ποσότητα και την ετήσια κατανομή των βροχοπτώσεων και από τη σύσταση του εδάφους..

Λίπασμα

Για να έχετε καλύτερη παραγωγή λιπαίνετε τις λεμονιές κάθε μήνα ή τουλάχιστον κάθε έξι βδομάδες από τον Φεβρουάριο έως τον Αύγουστο. Καλό είναι να μη λιπαίνουμε κατά τη διάρκεια των ψυχρών μηνών. Τα λιπάσματα που θα χρησιμοποιήσετε πρέπει να είναι πλούσια σε άζωτο και να έχουν τα απαραίτητα ιχνοστοιχεία, όπως μαγνήσιο, ψευδάργυρο, χαλκό, σίδηρο. Προτού λιπάνετε θα πρέπει να έχετε ποτίσει τα φυτά σας.
 
 
Πολλαπλασιασμός


Οι λεμονιές πολλαπλασιάζονται με μοσχεύματα αλλά συνηθέστερος είναι ο εμβολιασμός της επιθυμητής ποικιλίας σε υποκείμενα άλλων εσπεριδοειδών, συνήθως νεραντζιάς.

Κλάδεμα

Οι λεμονιές κλαδεύονται στο τέλος Φεβρουαρίου και τον Μάρτιο. Καλό είναι να αποφεύγετε το υπερβολικό κλάδεμα, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων κλάδων και μπορεί να αποβεί σε βάρος της καρποφορίας. Γίνεται με αφαίρεση μικρών τμημάτων της κόμης του δέντρου με σκοπό τη διατήρηση του συμμετρικού σχήματος του δέντρου, την εξασφάλιση φωτισμού και αερισμού στο εσωτερικό της κόμης αυτού και την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ βλάστησης και καρποφορίας, με επιλογή προς αφαίρεση των πολύ πυκνών και ασθενικών βλαστών.
 
Συγκομιδή

Όταν έρθει η ώρα να μαζέψετε τους καρπούς της λεμονιάς, θα πρέπει να προσέξετε τα λεμόνια  

1) Να είναι λεπτόφλουδα.
2) Να έχουν λίγους σπόρους.
3) Να έχουν λεία επιφάνεια και
4) Να έχουν μεγάλη περιεκτικότητα χυμού.