ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ

Η αμυγδαλιά ανήκει στην οικογένεια των Ροδιδών Rocaceae δηλαδή ανήκει στην ίδια οικογένεια με την ροδακινιά, την βερικοκιά, την μηλιά κλπ. Η επιστημονική ονομασία είναι Προύμνη η γλυκεία Prunus dulcis, συνώνυμα Prunus amygdalus, Amygdalus communis.

Η αμυγδαλιά κατάγεται από τη νοτιοδυτική Ασία αν και καλλιεργείται από τη Αρχαιότητα στη λεκάνη της Μεσογείου. Τα αμύγδαλα ήταν γνωστά πριν την χριστιανική περίοδο στην Ελλάδα. Καλλιεργείται στην Ελλάδα από την αρχαιότητα, από τότε ήταν γνωστές οι φαρμακευτικές ιδιότητες.



Είναι φυλλοβόλο δέντρο και τα φύλλα της είναι λογχοειδή και λίγο οδοντωτά στις άκρες. Το ύψος της μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 12 μέτρα.
Η αμυγδαλιά διαθέτει τεράστια αντοχή στην ξηρασία, ωστόσο όμως υπάρχουν ποικιλίες λιγότερο ή περισσότερο ανθεκτικές όπως η ποικιλία Ρέτσου.

Ποικιλίες αμυγδάλων

• Φυρρανιά

• Τέξας

• Ρέτσου

• Καλογεράτα,

• Βολάτα

• Νικήτα Χίου

• Ποταμίτικα και Καρολατικά Λασιθίου

• Ξηρολίμνης Διστόμου Βοιωτίας

• Φυλλίς

Στην Ελλάδα προτιμώνται κυρίως οι ποικιλίες Φυρρανιά και Τέξας.
 




Συνθήκες ανάπτυξης

Γενικά η αμυγδαλιά καλλιεργείται σχεδόν σε όλα τα είδη εδαφών, ακόμη και σε πετρώδη και με μεγάλη κλίση εδάφη αρκεί να έχουν καλή αποστράγγιση. Οι ιδανικότερες κλιματολογικές συνθήκες για την καλλιέργεια της αμυγδαλιάς είναι οι μεσογειακές καθώς έχουν σύντομο φθινόπωρο, βροχερό και ψυχρό χειμώνα χωρίς ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες, χωρίς παγετούς από την στιγμή που θα φουσκώσουν τα μάτια, ζεστό και άνυδρο καλοκαίρι και σχετικά άνυδρο φθινόπωρο.

Πότισμα

Το πρώτο χρόνο μόνο απαιτείται συχνό πότισμα. Θεωρείται ανθεκτική στην ξηρασία. Αν όμως θέλουμε ικανοποιητική παραγωγή και καλής ποιότητας αμύγδαλα πρέπει να ποτίζεται συχνά το δένδρο.
 
Καρπός

Το αμύγδαλο είναι καρπός της αμυγδαλιάς και κατατάσσεται στα ακρόδρυα. Συγκομίζεται μετά την υπερωρίμανση του. Το περίβλημα είναι χνουδωτό γκριζοπράσινο και υπάρχει στο εσωτερικό πυρήνας, ένα ξυλώδες τσόφλι που μέσα περιέχει τα σπέρματα ένα ή δύο. Το περικάρπιο διακόπτει τη διόγκωσή του μετά την ξυλοποίηση του ενδοκαρπίου. Στη συνέχεια χάνει την υγρασία του, ξεκολλάει από το ενδοκάρπιο και σκίζεται κατά μήκος της ραφής του καρπόφυλλου.
 



Ανθοφορία

Η ανθοφορία της αμυγδαλιάς η οποία είναι τον Φεβρουάριο αποτελεί τον προάγγελο της άνοιξης. Τα άνθη εμφανίζονται πριν από τα φύλλα υπάρχουν δύο βασικοί τύποι αμυγδαλιάς. Ο ένας έχει ροζ άνθη και γλυκά αμύγδαλα και ο άλλος έχει λευκά άνθη που γίνονται προς τη βάση ροζ και παράγει πικραμύγδαλα. Καρποφορεί έπειτα από το 8 ο με 9 ο χρόνο της ηλικίας της. Παράγει καρπούς περίπου 50- 60 χρόνια.

Πολλαπλασιασμός

Η αμυγδαλιά πολλαπλασιάζεται με σπόρο για την παραγωγή σπορόφυτων και στη συνέχεια πρέπει να εμβολιασθούν με την κατάλληλη ποικιλία. Ένας από τους τρόπους εμβολιασμού είναι ο ενοφθαλμισμός που μπορεί να γίνει νωρίς την άνοιξη μόλις αρχίσει να αποκολλάται εύκολα ο φλοιός του υποκειμένου με κοιμώμενο οφθαλμό από εμβολιοφόρους βλαστούς οι οποίοι κόπηκαν έγκαιρα και διατηρήθηκαν κατάλληλα συσκευασμένοι.

Η πιο κατάλληλη εποχή για όλη την παραπάνω διαδικασία θεωρείται το καλοκαίρι (μέσα Ιουλίου) και το φθινόπωρο (αρχές Σεπτεμβρίου) με ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες, περίοδοι που εξασφαλίζουν και κατάλληλα εμβόλια.
 



Συγκομιδή

Γίνεται με ράβδισμα και συγκεντρώνονται τα αμύγδαλα σε δίχτυα που είναι απλωμένα στη βάση των δένδρων. Τα τελευταία χρόνια όμως γίνεται με μηχανήματα δόνησης. Αφού συλλεχτεί αποξηραίνεται στον ήλιο (περίπου για δέκα ημέρες) στη συνέχεια αποφλοιώνεται, και οδηγείται στους σπαστήρες για αποκελύφωση. Η παραγόμενη αμυγδαλόψιχα είτε καταναλώνεται ωμή είτε ψημένη ή καραμελωμένη.

Ασθένειες  και  Εχθροί

Η Μονίλια,

Η Πολυστίγμωση,

Το Κορύνεο,

Ο Εξωασκός


Στην υγεία

Τα αμύγδαλα αποτελούν πηγή βιταμίνης Β, Ε, περιέχουν φυτικές ίνες και υψηλό ποσοστό πρωτεΐνης. Επίσης περιέχουν σίδηρο, ασβέστιο και φώσφορο. Μειώνουν τα επίπεδα κακής χοληστερόλης η ποία ευθύνεται για καρδιαγγειακά νοσήματα ενώ ταυτόχρονα αυξάνουν την καλή χοληστερίνη. Η κατανάλωση μικρής ποσότητας ανάλατων αμυγδάλων καθημερινά οδηγεί στην πρόληψη καρδιαγγειακών και άλλων παθήσεων, στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, στην ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και σε πολλές άλλες λειτουργίες. Τέλος, περιέχουν υψηλό ποσοστό λίπους (κοντά στο 50%), με πολλά μονοακόρεστα και λίγα κορεσμένα.

Χρήσεις

Το ξύλο της αμυγδαλιάς χρησιμοποιείται κυρίως για ξυλολεπτουργικές εργασίες και για την παραγωγή στομίων του μουσικού οργάνου Γκάιντα.