Ο ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΦΟΙΝΙΚΑ

ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΟΥ ΜΑΡΙΑ 15 Μαρτίου, 2019 Κήπος

Το κόκκινο σκαθάρι των φοινικοειδών ή αλλιώς κόκκινος ρυγχωτός κάνθαρος, είναι ένα έντομο το οποίο προέρχεται από τις τροπικές χώρες της ΝΑ Ασίας.
Η πρώτη αναφορά για το σκαθάρι έγινε το 1891 στην Ινδία.Στην Ελλάδα εμφανίσθηκε το 2005 στην Κρήτη,λόγω της μεγάλης εισαγωγής προσβεβλημένων φοινικοειδών κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων το 2004.Μεσολάβησαν δύο χρόνια για να εκδοθεί κοινοτική άδεια για την καταπολέμησή του,με αποτέλεσμα να εξαπλωθούν οι εστίες (λόγω των μακρινών πτήσεων που μπορεί να κάνει το έντομο) και να γίνει δύσκολη η εφαρμογή μέτρων εξολόθρευσης.Το πρόβλημα έτσι επεκτάθηκε σε όλη την Κρήτη το 2009 αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα (Ρόδο,Πελλοπόνησο,Αττική,Ήπειρο).

Ας δούμε τώρα τον βιολογικό κύκλο του εντόμου: Όλα τα στάδια του βιολογικού κύκλου του εντόμου εξελίσσονται στο εσωτερικό του φοίνικα.Τα ενήλικα θηλυκά γεννούν έως 300 αυγά στη βάση των νεαρών φύλλων ή στον κορμό.Τα αυγά εκκολάπτονται σε 2-5 ημέρες.
Οι προνύμφες (κάμπιες) εισχωρούν στο εσωτερικό του φοίνικα και τρέφονται με μαλακούς ιστούς ανοίγοντας στοές.Οι στοές μπορούν να φτάσουν ακόμη και το ένα μέτρο και προκαλούν το θάνατο του δέντρου. Μάλιστα εάν βάλουμε το αυτί μας στον κορμό του φοίνικα μπορούμε να ακούσουμε τον ήχο που παράγουν οι προνύμφες καθώς καταστρέφουν το ξύλο.Η ανάπτυξη της προνύμφης διαρκεί 1-3 μήνες.





Στη συνέχεια ακολουθεί το στάδιο της νύμφωσης,το οποίο γίνεται μέσα σε νυμφική θήκη(κουκούλι) που φτιάχνει η προνύμφη από ξερές ίνες του φοίνικα.Η νύμφωση διαρκεί 14-21 ημέρες όπου γίνεται και η έξοδος των ακμαίων.Μέχρι σήμερα τα στοιχεία έχουν δείξει ότι τα ενήλικα έντομα κάνουν τις μεγαλύτερες πτήσεις τους δύο φορές το χρόνο.

Η πρώτη γίνεται τους μήνες Απρίλιο-Μάιο και η δεύτερη Αύγουστο-Σεπτέμβριο.Αυτοί λοιπόν είναι και οι πιο επικύνδινοι μήνες να προσβληθει ένας φοίνικας από το σκαθάρι. Συμπτώματα που δημιουργεί το κόκκινο σκαθάρι στους φοίνικες:

1.φαγωμένα φύλλα.(πλάγια και κορυφής)
2.οπές στη βάση του φύλλου.
3.απώλεια στήριξης φύλλων.(ο φοίνικας παίρνει τη μορφή ομπρέλας)
4.έντονη άσχημη μυρωδιά.(τότε συνήθως ο φοίνικας έχει καταστραφεί)

Προσοχή

Τα συμπτώματα 1και 2 μπορεί να οφείλονται και σε άλλες αιτίες. Πολλές φορές όμως το σκαθάρι προσβάλει ένα φοίνικα χωρίς να αφήνει κανένα εξωτερικό σύμπτωμα.Γι΄αυτό είναι δύσκολο να καταλάβουμε την προσβολή και να την αντιμετωπίσουμε έγκαιρα, με αποτέλεσμα να έχουμε την καταστροφή του φοίνικα.



Αντιμετώπιση

Η καταπολέμηση του εντόμου δεν είναι εύκολη υπόθεση.Κατά καιρους έχουν χρησιμοποιηθεί νεονικοτινοειδείς(περιέχουν νικοτίνη) σκευάσματα,τα οποία μολύνουν το περιβάλλον,είναι επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία και χωρίς σημαντικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση του προβλήματος.
Θα πρέπει λοιπόν να γίνεται ορθολογική χρήση σκευασμάτων σύμφωνα με τα οριζόμενα στην άδεια διάθεσής τους στην αγορά από ειδικόυς και με μεγάλη προσοχή στην προστασία των μελλισσών και των ωφέλιμων οργανισμών τα οποία έχουν πλήγεί από την ανεξέλεγκτη χρήση ακατάλληλων σκευασμάτων.

Υπάρχει όμως και η βιολογική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Η μέθοδός αυτή βασίζεται στη χρήση των εντομοπαθογόνων νηματωδών(σκώληκες) του είδους Streinernema carpocapsae.Οι νηματώδεις ψεκάζονται στη στεφάνη του φοίνικα και από εκεί διασπείρονται.Φέρουν κάποια βακτήρια τα οποία είναι θανατηφόρα για το κόκκινο σκαθάρι.
Όταν λοιπόν οι νηματώδεις έρθουν σε επάφη με το έντομο,έισχωρουν στο σώμα του από το στόμα μέσω της τροφής.Τα βακτήρια τότε πολλαπλασιάζονται στο εσωτερικό του εντόμου και το θανατώνουν.Η δραστηριότητα των νηματωδών από την μέρα που θα ψεκαστούν στο φοίνικα,διαρκρεί περίπου για 30 ημέρες.Μετά μειώνεται δραστικά και πρεπεί να γίνει νέα επέμβαση.
Η μέθοδος αυτή έχει δώσει μέχρι στιγμής αρκετά καλά αποτελέσματα και η χρήση της μπορεί να γίνει και προληπτικά.Επίσης είναι απόλυτα συμβατή με το περιβάλλον αλλά και τη δημόσια υγεία.